Txonien identitate kolektiboak langile klaseko tipa (neska edo genero-disidente gazte) aurpegia du. Ondorioz, klase politiko horien parte izateak dakarren estigma hutsa da euren nortasuna eraikitzen duena. Estigmaren harrotasuna da euren karakterra.

Brigitte Vasallok esan bezala, harreman-sareek bilakatzen baitituzte arropa eta portaera indibiduala kontrakultura: langile klaseko nesken* arteko harreman-sarea da txonismoa.

Estigmaz harrotu eta identitate kolektibo bilakatzeak dakar ahalduntzea. Noski, klase-emantzipazio feministaren inguruan dihardugunean, prozesu kolektiboaren inguruan solasten dugu, neska* gazteen arteko harremanen inguruan. Finean, Brigitte Vasallok esan bezala, harreman-sareek bilakatzen baitituzte arropa eta portaera indibiduala kontrakultura: langile klaseko nesken* arteko harreman-sarea da txonismoa.

Gehienetan subkultura gisa aurkeztu ohi diren arren, kontrakulturaren baitan ulertzen ditut nik txoniak. Diskurtsoaren botere performatiboa ulerturik, subkulturan sailkatzeak estratifikazio baxuko subjektu azpiratu gisa aitortzea dakarren arren, bere erresistentzia-jardun aktiboa ez du esplizituki barne biltzen. Erresistentzia bera hegemoniaren alternitate izateaz gain, horren aurkako borroka-subjektu eta -espazio gisa ulertzen dudalako izendatzen dut kontrakultura.

Bourdieuk Capital cultural, escuela y espacio social (1997) lanean azaldu bezala, hegemoniari aurre egiteko hegemonia bera ekoitzi eta erreproduzitzen dituzten baliabideez baliatu behar da, horien birjabetze eta birkontzeptualizazioaren bidez. Subjektibazio prozesu ororen funtsa da hori, sistema interkonektatuek sortzen baitituzte subjektu zapaldu zein zapaltzaileak, biek ala biek hegemonian dute abiapuntu. Kapital kulturalaren kontzentrazioak sortzen duen desorekak ahalbidetzen baitio asimetria pairatzen duenari borroka sinbolikoa egiteko aukera. Hori arrazoi, ezin daitezke praktikak bere horretan baloratu, horiek egikaritzen dituzten subjektuak aztertu behar dira; dominaziorako erabili diren tresnak iraultzarako erabili baitaitezke.

Erresistentzia politikorako tresna horiek aztertuko ditugu jarraian.

Feminitatearen forma oro ukatu eta bere potentzialitate politikoa errefusatzen den garaiotan, txonismoak bestelako irakurketa eta adierazpena dakar. Generoaren sozializaziorako apustu berri bat; diskurtso puritanoaren hitzetan “feminitatea esplizituki” bizitzearena.

Feminitatea erradikalizatu eta esplotatzean dago potentzialitate politikoa.

Patriarkatuak ezarritako emakumeenganako* espektatiba eta estereotipo guztiak esplizituki betetzeko saiakera faltsua egiten du txoniak, feminitateak sorturiko tresnak hartu eta horietaz armatuz. Gainestimulazioa bilatzen du, feminitate moderatu edo neurtuari uko eginez eta hegemonikoak diren adierazpen estetiko eta portaeren korrelazioak hautsiz. Feminitatea erradikalizatu eta esplotatzean dago potentzialitate politikoa.

Tonu sarkastikoan eraikitzen den erresistentzia da hau, sistema patriarkalaren mugak arakatuz eta berorren norma orori barre eginez eratutakoa. Hori diot, azaleko feminitatea gorpuztu arren, espresio baldarreko gorputz gisa ere irakurriak direlako (historikoki maskulinitatearen jabego izandakoa). Izan ere, feminitate hegemonikoa erreproduzitzetik hiperfeminitatea ekoizterako hautua egiten dute; aldi berean, maskulinitateari egotzitako ezaugarriak gorpuzten jarraituz, sumisio eza, besteak beste. Horrela, subjektu hiperfemeninoek praktika birilak egiten dituzte; gorputz disidenteak sortu eta maskulinitate eta feminitatearen dikotomia hautsiz, edo behintzat, tentsionatuz. Femintatearen aldarri askatzailearekin batera egiten baitute zakartasunaren harrotasuna. Horrek maskulinitate eta feminitatearen dikotomia likidotzen du.

Agertoki publikoa habitatzeko eta generoa performatzeko modu berri hori azaltzeko beharrezkoa da sexualitatearen inguruan berba egitea. Batez ere, kolektiboak pairatutako estigmaren inguruan badihardugu. Hegemonia ororen (baita feminismo hegemonikoaren) bestelako hautua egiten dute, askok oraindik aitortzen ez duten kapital erotikoa lehertu eta euren mesedetan erabiltzean datzana. Kapital erotikoa deritzo Catherine Hakim-ek definitutako abilidade polifazetikoari, erakargarritasun emozional eta fisikoaren konbinazioari; jatorri patriarkala izan arren, historikoki andreen jabego izan den kapital bakarrari. Betiere ulerturik sexualizazioak ez duela izaterik ez bihotzik, per se, hori ez dela existitzen, baizik eta egin egiten dela; eta ondorioz, hori egikaritzen duten subjektuak eta horien arteko harremanen arabera tratatu behar dela, inoiz ez moraletik (katolikoa eta patriarkala izango baita hori).

Txonismoak gozamena eta plazera politizatuz sexua emakumeen* territorio ere badela borrokatzen du.

Izan ere, Federicik lehen aldiz Caliban y la Bruja: mujeres, cuerpo y acumulación originaria (2004) lan ezagunean erabili eta jarraiki zenbait autore feministak osatutako “puta estigma” da hauek kanietatik bereizten dituena: emakumeen* sexualitate liberalari (gizonarenganako sedukziora mugatzeari) uko egin, publikoki horren gidaritza hartu eta sexua banalizatzean datzana. Horrela, txonismoak gozamena eta plazera politizatuz sexua emakumeen* territorio ere badela borrokatzen du. Horren bitartez, lanaren banaketa sexuala kolokan jarri heinean, heteronorma desafiatzen du; esplizitutzat hartutako sexualitatea beti izan baita harreman disidenteen arma politiko zein gotorleku.

Bestalde, klase boteretzea aurretik aipatutako errebeldia eta sumisio ezean identifika dezakegu, estigma elikatzen duen heziketa faltaz birjabetu eta hori estetika zein kulturan itzultzean. Estetikari erreparatuz merketasunaren harrotasuna nabarmen dezakegu.

Noski, baieztapen sinplista liteke gaurko subjektu txoniaren espektro osoa bere horretan gorputz disidentea dela baieztatzea. Izan ere, azken hamarkadatan merkatuak bizitzaren alor oro bereganatu duen heinean, klase harrotasun bera ere merkantilizatu du; betiere legitimazioa eta ahalduntze liberala xede, hots, enpresen interesak babestu bitarteko herriaren boteretze faltsua. Hala ere, lerro hauetan mintzagai izan dugun subjektuak horren kontziente jarduten du eta armadura bezala erabiltzen du jasaten dituen biolentziei erantzuteko.

Guzti hori esanik, hamaika dira txonismoak erresistentzia egiteko politizatutako praktikak, sistema kapitalista eta zisheteropatriarkalari aurre egitekoak, baina baita borroka hurbilagoetan aurki ditzakegun inertzia liberalei erantzutekoak.